12 εκ. ευρώ για πρόληψη του 2.6% και
0 ευρώ για το 97.4% των θαλασσίων
πνιγμών
Του Δρ. Στάθη Αβραμίδη*
Η κρυφή πανδημία των πνιγμών στην Ελλάδα είναι διαχρονική, οδυνηρή,
ντροπιαστική και κοστοβόρα. Η διαιώνισή της, οφείλεται λιγότερο στον αριθμητή
και περισσότερο στον παρονομαστή των εμπλεκόμενων παραγόντων. Παρακάτω
αναλύονται συνοπτικά τα δεδομένα, η ερμηνεία, οι συνέπειες, ορίζεται το ορθό ερώτημα
που πρέπει να τεθεί για την αντιμετώπισή του και παρατίθεται μια εξόχως
διδακτική αληθινή ιστορία που πρέπει να μας προβληματίσει.
Δεδομένα
1. Eurostat:
Η Ελλάδα είναι 5η σε θανατηφόρους πνιγμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
2. Παρατηρητήριο Πνιγμών: Στην Ελλάδα οι πνιγμοί
συμβαίνουν σε παραλίες με ναυαγοσώστη εντός
ωραρίου (26%), με ναυαγοσώστη εκτός
ωραρίου (9%) και χωρίς ναυαγοσώστη
(65%).
3. Π.Δ. 71/2020: Περιλαμβάνει πανάκριβες υλικοτεχνικές
απαιτήσεις που (α) είναι οικονομικά επώδυνες για δήμους ή κράτος και (β) στοχεύουν
στην αντιμετώπιση του πνιγμού μόνο στην βάρδια του ναυαγοσώστη.
Ερμηνεία
1. Το Π.Δ. 71/2020 απαιτεί την δαπάνη 12 εκατομμυρίων
ευρώ για να αντιμετωπίσει μόνο το 26% των πνιγμών στη θάλασσα παραβλέποντας το
υπόλοιπο 74%.
2. Επειδή ο προβλεπόμενος πανάκριβος μηχανοκίνητος
εξοπλισμός για την ναυαγοσωστική βάρδια (δηλ για το 26% των πνιγμών) επιχειρεί
στα βαθιά νερά ενώ βάση βιβλιογραφίας το 90% των πνιγμών συμβαίνει στα πρώτα
10μ, ουσιαστικά είναι χρήσιμος μόνο για το 2.6% των συνολικών πνιγμών (δηλαδή το
10% των πνιγμών που συμβαίνουν στην βάρδια του ναυαγοσώστη).
Συνέπειες
1. Οι δήμαρχοι
αδίκως βρίσκονται υπόλογοι ενώπιον της δικαιοσύνης και κατηγορούνται από την
αντιπολίτευση για νομοθεσία που είναι δημοσιονομικά δύσκολο να εφαρμοστεί χωρίς
υπαιτιότητά τους.
2. Οι σχολές
ναυαγοσωστικής λανθασμένα καλούνται να αγοράσουν, παρκάρουν, συντηρούν πανάκριβο
μη χρήσιμο εξοπλισμό (ωθούμενες σε οικονομική αιμορραγία ή λουκέτο).
3. Οι ναυαγοσώστες
παραμένουν αριθμητικά ανεπαρκείς για να καλύψουν τις ανάγκες γιατί ο
προσανατολισμός της νομοθεσίας είναι η εργολαβία και όχι η εκπαίδευση.
4. Κάποιες παραλίες
αποχαρακτηρίζονται από πολυσύχναστες και χάνουν τη Γαλάζια Σημαία.
5. Ο προϋπολογισμός κράτους ή δήμων
αιμορραγεί για να βρεθούν 12 εκ. ευρώ και να αντιμετωπίσει μόνο το 2.6% των
πνιγμών.
6. Για το υπόλοιπο 97.4% των πνιγμών στις παραλίες που
δεν υπάρχει πρόβλεψη, η κοινωνία (κράτος,
οικογένειες) θα δαπανήσει επιπλέον εκατομμύρια ευρώ για να περιθάλψει όσους σωθούν
με μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες (για κάθε 1 ευρώ που δεν δαπανάται στην πρόληψη, δαπανώνται
7 ευρώ για την καταστολή του προβλήματος).
7. Η κυβέρνηση
τιμωρεί και έπειτα απαλλάσσει τους δήμους από τις παραβάσεις αυτοαναιρώντας την
αξιοπιστία της νομοθεσίας.
Τις πταίει;
Είναι λάθος να κάνουμε την ίδια
ερώτηση και να περιμένουμε διαφορετική απάντηση. Για να αντιμετωπιστεί
οποιοδήποτε πρόβλημα, πρέπει πρώτα να αναζητηθούν τα αίτια που το προκαλούν. Το
ΠΔ 71/2020 είναι ένα ανισόρροπο νομικό πλαίσιο στην ζυγαριά «κόστους – οφέλους».
Τρεις υπουργοί έδειξαν καλόπιστη πολιτική βούληση για να ωφελήσουν την πατρίδα.
Αφού ο αριθμητής (πολιτικό πρόσωπο)
αλλάζει αλλά το πρόβλημα παραμένει, τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στον παρονομαστή. Ποιοι παράγοντες διατηρούν
διαχρονικά την παρουσία τους στο κλάσμα
επηρεάζοντας αρνητικά το αποτέλεσμα; Την απάντηση ίσως δώσει μια αληθινή
ιστορία.
Ιστορία
Τον 18ο αιώνα, εξαπλώθηκε
σε Ευρώπη και Αμερική o
«Μαύρος Θάνατος του Παιδικού Κρεβατιού». Τι ήταν; Οι γυναίκες γεννούσαν και μετά
από 48 ώρες πέθαιναν. Αφανίζονταν στο πέρασμα του αιώνα. Σε ορισμένα νοσοκομεία
οι θάνατοι των εγκύων άγγιζαν το 70%. Όμως ήταν η εποχή της Αναγέννησης. Ανθούσε
η έρευνα και η επιστήμη. Οι άνθρωποι είχαν απορρίψει τον μυστικισμό και τον
εμπειρισμό. Αρμόδιοι ήταν οι γιατροί και οι επιστήμονες. Και αυτοί οι
σημαντικοί θεσμικοί άνθρωποι μελετούσαν το φαινόμενο για να εντοπίσουν την
αιτία των θανάτων. Μελετούσαν την νύχτα τα πτώματα των γυναικών και το επόμενο
πρωί ξεγεννούσαν νέες γυναίκες. Χρειάστηκε να φτάσουμε στα μέσα του 1800, για
να εμφανιστεί ένας σπουδαίος άντρας. Ο Dr Oliver Wendell Holmes, συνειδητοποίησε ότι οι γιατροί
που έκαναν αυτοψίες, δεν έπλεναν τα χέρια τους πριν ξεγεννήσουν τα παιδιά. Τους
είπε λοιπόν: «Λεβέντες, εσείς είστε το πρόβλημα!» Εκείνοι τον αγνόησαν και τον
αποκαλούσαν τρελό για 30 χρόνια. Τελικά συνειδητοποίησαν τι γινόταν. Όταν άρχισαν
να αποστειρώνουν τα εργαλεία και να σαπουνίζουν τα χέρια τους, ο Μαύρος Θάνατος
του Παιδικού Κρεβατιού εξαφανίστηκε. Ηθικό δίδαγμα: Όσοι ευαγγελίζονται ότι αποτελούν
τη λύση, όσο καλοπροαίρετοι και να είναι, ίσως είναι η αιτία του προβλήματος!
*Ο Δρ. Στάθης Αβραμίδης είναι Πρόεδρος της Ένωσης Αθλητικής Ναυαγοσωστικής Ελλάδος, Στέλεχος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας και Δάσκαλος Εφαρμοσμένης και Αθλητικής Ναυαγοσωστικής στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει μπει 2 φορές στο International Swimming Hall of Fame για την παγκόσμια προσφορά του στη ναυαγοσωστική. Τα χέρια του είναι πλυμένα.
Το ΠΔ 71/2020
είναι ένα
ανισόρροπο
νομικό πλαίσιο
στην ζυγαριά «κόστους – οφέλους»
